‘Türkiye’deki böbrek yetmezliğinin nedeni diyabet ve obezite’

ANKARA, (DHA)- NEFROLOJİ Uzmanı Prof. Dr. Yakup Ekmekçi, “Türk Nefroloji Derneği’nin verilerine göre, 2003 yılında ülkemizde diyalize giren hasta sayısı 26 bin 115 iken, bu sayı 2023 yılında 67 bin 132’ye yükseldi. Böbrek yetmezliği hastalığındaki artışın önemli nedeni, obezite, hipertansiyon ve diyabetteki vaka artışıdır. Obezite, sadece ülkemizde değil tüm dünyada çok önemli bir sağlık sorunu” dedi.

Güven Hastanesi Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Yakup Ekmekçi, ‘13 Mart Dünya Böbrek Günü’nde açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Yakup Ekmekçi, “Ülkemizde kronik böbrek yetmezliği nedeni ile diyalize giren hasta sayısı ne yazık ki her yıl artış gösteriyor. Son 20 yılda diyaliz hasta sayısındaki artış mevcut sorunu net bir şekilde ortaya koyuyor. Türk Nefroloji Derneği’nin verilerine göre, 2003 yılında ülkemizde diyalize giren hasta sayısı 26 bin 115 iken bu sayı 2023 yılında 67 bin 132’ye yükseldi. Diyalize giren hasta sayısı 20 yılda neredeyse 3 kat artarak tehlike çanlarını bizler için çalıyor. Böbrek yetmezliği hastalığındaki artışın önemli nedeni, obezite, hipertansiyon ve diyabetteki vaka artışıdır. Obezite, sadece ülkemizde değil tüm dünyada çok önemli bir sağlık sorunu. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanıp, hareket etmeyi, egzersiz yapmayı yaşamımızın bir parçası haline getirmemiz şart. Bundan 40 yıl öncesine göre bugün insan hayatı neredeyse 20 yıl kadar uzadı. Tıp bilimindeki gelişmeler diyabet ve hipertansiyon gibi kronik hastalıklar ile daha uzun süre boyunca birlikteliğe neden olmuştur. Bu da kronik böbrek yetmezliğini artırmıştır. Böbrek yetmezliği hastalarının en önemli sorunlarından birisi de yeterli sayıda böbrek bulamayışından ötürü nakil imkânı bulamamalarıdır” diye konuştu.

‘KALP VE DAMAR SİSTEMİ ETKİLENİYOR’

Prof. Dr. Yakup Ekmekçi, sözlerine şöyle devam etti:

“Kronik böbrek yetmezliği birçok organ sisteminde sorunlara yol açar. En çok kalp ve damar sistemi etkilenir. Bu hastalarda koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği riski artmıştır. Ayrıca iskelet sisteminde oluşan sorunlar nedeni ile kemik erimesi, kemik deformiteleri görülebilir. Anemi, hipertansiyon, çeşitli cilt rahatsızlıkları, cinsel işlev bozuklukları görülebilen diğer sorunlardır. Bu hastalığa nereden bakarsanız bakın, ciddi anlamda hayat kalitesini düşüren, insan hayatını zorlaştıran ve maliyet açısından da zorlu bir hastalıktır. Tuz, böbreklerimizin düşmanı. Toplumsal bir alışkanlık olarak genelde yemeğin tadını bile bakmadan elimize tuz alır ve yemeğe bolca tuz dökeriz. Bu alışkanlıkların değişmesi şart. Tuz, hipertansiyonu yükselten ve dolayısıyla böbrek yetmezliği riskini artıran önemli bir etken. Hipertansiyon ve kronik böbrek hastalığı birlikteliği hem böbrek hastalığının artırır hem de kardiyovasküler ve serebrovasküler olayların daha sık meydana gelmesine sebep olur.”

‘FAZLA KİLOLARDAN KURTULMAK ŞART’

Kronik böbrek yetmezliği tedavisinin bir nefroloji uzmanı tarafından yapılmasının önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Ekmekçi, “İlk olarak fazla kilolarımızı sağlıklı şekilde vermeliyiz. Düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenme ile bunu kolay şekilde yapabiliriz. Sigara ve tütün ürünlerini bırakmalı ve kontrolsüz ilaç kullanımından kaçınmalıyız. Yeteri kadar sıvı tüketmeliyiz. Orta yaşlardaki bir insan için günlük 2-2,5 litre su idealdir. Yine diyabet hastalığı varsa iyi kan şekeri kontrolü, hipertansiyon durumunda iyi kan basıncı kontrolü, sağlıklı diyet, yeterli sıvı alımı önemlidir. Kronik böbrek yetmezliğinin erken teşhisi aslında böbrek hastalığı için risk altında olan (diyabet hastalığı, hipertansiyon, böbrek taş hastalığı vb.) kişilerin düzenli olarak hekim kontrolüne gitmesinde yatar. Bu kişilerin düzenli olarak belirli aralıklarla tetkiki sorunun erken saptanmasını sağlar. Fakat hastalık ilerlemişse geriye maalesef iki tedavi şekli kalıyor; diyaliz ve böbrek nakli. Düzenli doktor kontrollerinizi yaptırarak, erken teşhisle böbreklerinizi koruyabilirsiniz” dedi.