Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmeliğe göre, satış durumunda komisyon + KDV olacak şekilde hesaplama yapılır. Satış durumunda satış bedelinin %4’ü oranında olan komisyona, %20 oranında KDV eklenir.
Emlak komisyonu, standart uygulamada alıcı ve satıcı arasında eşit bir şekilde paylaştırılır. Satış bedelinin %2’si +KDV oranı kadar ödemeyi alıcı yaparken aynı tutarda ödemeyi de satıcı yapar. Ancak alıcı ve satıcı karşılıklı pazarlık yaparak daha az veya çok ödeyebilir.
Emlakçı komisyonu, satış ve kiralama durumuna göre değişkenlik gösterir. Emlak komisyonu hesaplama yapılırken konut, arsa veya lüks konut için fark etmeksizin satışta %4+KDV uygulaması yapılır. Kiralama esnasında ise Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik gereğince en fazla kira bedeli+%20 KDV oranında emlakçı komisyonu alınabilir. Konut kredisi çeken tüketicilerin, emlakçı komisyonunu da göz önünde bulundurmaları gerekir.
Emlak komisyon ücreti, komisyon oranı ve KDV baz alınarak hesaplanır. Örneğin gayrimenkul değerinin 500.000 TL olduğu bir örnekte, alıcı ve satıcının KDV dahil/hariç komisyonu aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Satıcı komisyonu da alıcıyla aynı tutarda belirlenir.
Emlakçı komisyonunda pazarlık yapmak mümkündür ancak emlakçı, yasal olarak belirlenen maksimum sınırın altına inmek zorunda değildir. Örneğin 500.000 TL’lik değere sahip bir gayrimenkulde alıcı ve satıcıdan toplam 24.000 TL komisyon alınır. 24.000 TL, alınabilecek maksimum komisyon oranını ifade eder. Emlakçı, pazarlıkla bu komisyonun altına inebilir.
Emlakçı komisyonu oranı, yasaldır. Emlakçı, sunduğu hizmet karşılığında komisyon almaya hak kazanır. Komisyonun alıcı veya satıcı tarafından ödenmemesi durumunda, emlakçı hukuki yollara başvurarak komisyon bedelini talep edebilir. Komisyonun yasal sınırların üstünde alınması halinde, alıcı veya satıcı, şu kanallardan emlakçıyı şikayet edebilir:
Emlak komisyon bedeli ödenirken dikkat edilmesi gereken bazı detaylar bulunur. Yasal çerçevede ödenmeyen emlak satış komisyonu, satış taraflarının mağduriyet yaşamasına sebep olabilir. İlerleyen süreçlerde mağduriyet ödememek adına şunlara dikkat etmek gerekir:
Emlakçı satış ve kira komisyonunu alıcı ve satıcıdan alır. Alıcı ve satıcının ödeyeceği komisyon oranı, genel olarak eşit belirlenir ancak taraflar, kendi aralarında anlaşarak farklı oranlar belirleyebilir.
Emlakçılık sözleşmesi gereğince evin satılmasını sağlayan emlakçı, komisyon almaya hak kazanır. Emlakçının aradan çıkarılmak istenmesi ve bu durumun cezai şart olarak sözleşmeye eklenmesi durumunda, emlakçı cezai şartın karşılanmasını talep edebilir.
