İran'ın yeni Cumhurbaşkanı olarak seçilen Mesud Pezeşkiyan, ülke içinde ve dışında dikkat çeken isimlerden biri. Kendisi eski bir Sağlık Bakanı ve başarılı bir kalp cerrahı olarak tanınıyor. Seçimlerin ikinci turunda Said Celili'yi geride bırakarak İran'ın 9. Cumhurbaşkanı oldu. Peki, Mesud Pezeşkiyan kimdir? Türk mü, Şii mi, Sünni mi? İşte Pezeşkiyan'ın hayatı ve etnik kökenine dair detaylar...
Mesud Pezeşkiyan, 29 Eylül 1954 tarihinde İran'ın Mahabad kentinde dünyaya geldi. Pezeşkiyan'ın ailesi, etnik olarak İranlı Türklerdendir ve Türk kökenleriyle gurur duyan bir ailedir. Kendisi de sık sık verdiği demeçlerde Türk olduğunu vurgulamış ve evde çocuklarıyla Türkçe konuştuğunu dile getirmiştir. Pezeşkiyan, İran'ın kuzeybatısında yer alan Azerbaycan bölgesinden gelmektedir ve bu bölge, ağırlıklı olarak Türk kökenli nüfusa ev sahipliği yapmaktadır.
Soyadı, Farsça'da "Doktorlar" anlamına gelen Pezeşkiyan, eğitim hayatına Tebriz Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde başlamış ve burada tıp eğitimi almıştır. Pezeşkiyan, tıp eğitiminin ardından İran-Irak Savaşı sırasında hem muharip hem de doktor olarak görev yapmıştır. Savaştan sonra ise sağlık alanında kariyerine devam ederek önemli başarılara imza atmıştır.
Pezeşkiyan, tıp eğitiminin ardından 1985 yılında pratisyenlik kursunu tamamladı. Sonrasında ise Tebriz Sağlık Bilimleri Üniversitesi’nde genel cerrahi ihtisası yaptı. 1993 yılında kalp cerrahisi uzmanlığını alan Pezeşkiyan, aynı zamanda Tebriz Sağlık Bilimleri Üniversitesi'nde 1994-1999 yılları arasında rektörlük görevini yürütmüştür.
Sağlık alanındaki tecrübesi ve akademik geçmişi, onu İran siyasetinde de önemli bir figür haline getirdi. 2001-2005 yılları arasında İran Sağlık Bakanı olarak görev yaptı. Bu dönemde sağlık hizmetlerinde önemli reformlar gerçekleştirdiği ve sağlık altyapısının geliştirilmesine katkı sağladığı biliniyor.
Mesud Pezeşkiyan, Türk kökenli bir aileden gelmektedir. Kendisi de birçok kez verdiği demeçlerde Türk olduğunu ve bu kimliğiyle gurur duyduğunu açıklamıştır. Hatta bir röportajında, "Evde çocuklarımla Farsça yerine Türkçe konuşuyorum. Annem de babam da Türk. Türklüğümle gurur duyuyorum" sözleriyle kimliğini açıkça dile getirmiştir.
İran, etnik çeşitliliğiyle bilinen bir ülkedir. Pezeşkiyan’ın doğup büyüdüğü Mahabad şehri, İran'ın Azerbaycan bölgesine yakındır ve bu bölge, yoğun Türk nüfusuna sahiptir. Bu nedenle, Pezeşkiyan'ın etnik kimliği, İran’da yaşayan milyonlarca Azerbaycan Türk'ünü temsil eder niteliktedir.
Mesud Pezeşkiyan, İran’da nüfusun büyük çoğunluğu gibi Şii mezhebine mensuptur. İran’ın resmi dini mezhebi Şiilik olduğundan, Pezeşkiyan da bu inanca bağlıdır. İran’da dinî kimlik, siyaset ve devlet yönetimi üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Şii inanç sistemi, özellikle İran İslam Devrimi'nden sonra ülkenin siyasi yapısını şekillendiren önemli unsurlardan biridir. Pezeşkiyan, sağlık sektöründeki başarıları kadar, Şii inanç sistemine bağlılığı ile de dikkat çeker.
Pezeşkiyan, sadece sağlık alanında değil, aynı zamanda İran siyasetinde de uzun yıllardır aktif bir figürdür. 2001-2005 yılları arasında İran Sağlık Bakanı olarak görev yapmış, sağlık hizmetlerinde reformlar gerçekleştirmiştir. Bunun yanı sıra 2008 yılından bu yana İran parlamentosunda milletvekilliği yapmış, sağlık, bilim ve teknoloji komisyonlarında yer almıştır.
Pezeşkiyan, 2024 yılında yapılan İran Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmuş ve ikinci turda Said Celili'den daha fazla oy alarak İran’ın yeni cumhurbaşkanı olmuştur. Bu zafer, Pezeşkiyan’ın hem reformcu hem de halk odaklı politikalarının bir sonucu olarak değerlendirilmiştir. İran halkı, özellikle ekonomik reformlar ve sağlık alanındaki iyileştirme vaadleri ile Pezeşkiyan’ı tercih etmiştir.
Pezeşkiyan, aile yaşamında da oldukça geleneksel bir tutuma sahiptir. Eşi ve çocuklarıyla birlikte yaşayan Pezeşkiyan, özellikle çocuklarına Türk dilini ve kültürünü aktarmaya büyük önem verir. Ailesi ile birlikte İran’ın başkenti Tahran’da yaşamaktadır. Pezeşkiyan’ın aile hayatına dair daha fazla ayrıntı kamuoyu ile paylaşılmamış olsa da, sık sık ailesine olan bağlılığından bahsettiği biliniyor.
Mesud Pezeşkiyan, İran’ın yeni cumhurbaşkanı olarak ülkesinde reformlar gerçekleştirmek üzere seçilen önemli bir liderdir. Türk kökenli olan ve bunu gururla dile getiren Pezeşkiyan, aynı zamanda İran siyasetinde sağlık reformları ve halk odaklı politikaları ile tanınan bir isimdir. Etnik olarak İranlı Türk olan Pezeşkiyan, Şii mezhebine mensup olup, İran halkı tarafından reformcu bir lider olarak görülmektedir. İran’ın yeni cumhurbaşkanı olarak Mesud Pezeşkiyan, sadece sağlık alanında değil, ülkenin geleceği için de önemli adımlar atmaya hazırlanmaktadır.
1. Mesud Pezeşkiyan Türk mü?
Evet, Mesud Pezeşkiyan Türk kökenli bir aileden gelmektedir. Kendisi de Türklüğü ile gurur duyduğunu sık sık dile getirmektedir.
2. Pezeşkiyan Şii mi, Sünni mi?
Mesud Pezeşkiyan, İran’da nüfusun büyük çoğunluğu gibi Şii mezhebine mensuptur.
3. Pezeşkiyan hangi şehirde doğdu?
Pezeşkiyan, İran'ın Mahabad kentinde dünyaya gelmiştir.
4. Mesud Pezeşkiyan’ın mesleği nedir?
Mesud Pezeşkiyan, kalp cerrahı ve eski Sağlık Bakanıdır. Aynı zamanda İran Cumhurbaşkanı olarak siyasi kariyerine devam etmektedir.
5. Pezeşkiyan hangi üniversiteden mezun olmuştur?
Mesud Pezeşkiyan, Tebriz Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun olmuştur.