10727,6%1,39
36,68% 0,21
39,77% -0,06
3528,48% 0,30
5600,10% 0,00
Artvin'in Murgul ilçesine bağlı Petek köyünde Eti Bakır'ın 2017 yılında kapattığı maden sahasından sızan su, içerisine dolgu yapılmayan maden tüneline sızmaya başladı. Bölgeden bir de Mavi Su şirketine ait HES tüneli geçmesiyle çatlaklar büyüdü ve sızan sular tünelde birikti. İki tarafı da kapalı olan tünelde biriken su, toprağı yumuşatarak bölgede toprak kaymalarına sebep oldu.
Köylülerin uyarılarına rağmen şirketlerin önlem almadığı belirtilen bölgede, 24 Aralık 2024 gecesi büyük bir heyelan meydana geldi. Dağdan büyük bir kitlenin koparak vadiye indiği heyelanda bölgede 5 arıcının toplam 100 koloni arısı ve arıcılıkla ilgili bütün araç gereçleri toprak altında kaldı. Heyelan anında bölgede bulunan arıcılardan Ayhan Gülsuyu, çocuğuyla birlikte hayatını son anda kurtardı.
Heyelan sebebiyle 5 arıcı 3 milyon lira civarında zarara uğradı. Arılarının geri koyulmaması halinde yıl boyunca yaşayacakları ürün kaybı nedeniyle bu zarar 5 milyon lirayı bulacak. Arıcıların zararlarının tanzimi amacıyla başvurdukları Eti Bakır sorumluluğu Mavi Su HES'e atarken bu şirket, kendilerinin de mağdur olduğunu belirterek sorumluluğun Cengiz İnşaat'ta olduğunu öne sürdü. Arada kalan ve yetkililerden yardım alamayan arıcılar uğradıkları zararla baş başa kaldı.
Heyelan sebebiyle en büyük zararı yaşayan arıcılardan Ayhan Gülsuyu, kişisel kaybının sadece arı kolonileri ve kovanlarında 2 milyon 200 bin lira olduğunu söyledi. Bölgede ayrıca arıcılıkta kullandığı 20 metre baraka, konteyner, bal sağma makinesi, arıcılık malzemeleri ve boş kovanlar gibi birçok malzemesinin toprak altında kaldığını kaydeden Gülsuyu, heyelana sebep olan iki şirketin de sorumluluk almadığını kaydetti.
Heyelanın sebeplerini anlatan Gülsuyu, bölgede uzun zamandır maden şirketinden kalma tünelde çatlaklar oluştuğunu ve burada biriken suyun zaman zaman kaymalara sebep olduğunu aktardı. Gülsuyu, şunları söyledi:
"Maden çıkarırken atılan dinamitler tünel içerisinde ve kayalıklarda çatlaklar oluşturdu. Bu çatlaklardan sızan su tüneli doldurdu. Bu da bölgede heyelanlara sebep olmaya başladı. Bununla ilgili şirkete defalarca önlem alınması konusunda uyarılarda bulunduk ama hiçbir tedbir alınmadı. HES, su geçirdiği boru hattını yaparken tünelde çökme olmuştu. Madenin stok sahasından gelen sular çökmüş tünelin içine sızıyordu. Ancak tünelin ne girişinden ne de çıkışından su çıkışı yoktu. Böyle olunca içeride biriken su toprağı yumuşatıyordu, üstteki yük de koptu geldi. Heyelan anında ben de oğlumla bölgedeydim. Heyelanın içindeydik, canımızı zor kurtardık."
Yaşanan olayda iki şirketin de sorumluluğu bulunduğunu ifade eden Gülsuyu, Cengiz İnşaat'ın zarar gören HES tüneli için bölgeye iş makinesi gönderdiğini fakat zarar gören arıcılarla ilgilenmediğini dile getirdi. Gülsuyu, "Cengiz İnşaat'ın suçu olmasaydı HES şirketi için bölgede çalışma yapmazdı. Bize de zararlarımızın karşılanacağını söylediler. Fakat 1 hafta sonra 'suçu bize yüklemeyin, gidin HES şirketinden isteyin' dediler. HES şirketi de kendilerinin de mağdur olduğunu söyleyip sorumluğu Cengiz İnşaat'a attı. Cengiz İnşaat ve HES firmaları birbirlerini suçluyor, bu yüzden muhatap bulamıyoruz" dedi.
'ŞİRKETLERİN TEK DERDİ PARA'
Heyelan sebebiyle kendisinin de 4 koloni arısı telef olan Pertek köyü muhtarı Zafer Yavuz, şirketlerin köyde sadece para odaklı bir anlayışla bulunduğunu ve sebep oldukları zararı tanzim etmeye yanaşmadıklarını söyledi.
Yaşanan heyelan sonrası şirket yetkilileri ile görüştüklerini kaydeden Yavuz, "ETİ Bakır'a çıktık, bizi HES şirketine yönlendirdi. HES şirketi kendisinin de zararı olduğunu söyledi. Yetkililerle görüşmemizden bir sonuç alamadık. Maden şirketi de HES şirketi de bu heyelanın sorumlularından. Şirketler çalışmalarıyla heyelana sebep oldu fakat vatandaşın mağduriyetleriyle ilgilenmiyorlar. Paradan başka bir şeyle uğraşmıyorlar" sözlerini kullandı.
'ŞİRKETLER TARIM VE HAYVANCILIĞA ZARAR VERİYOR'
Artvin Arı Yetiştiricileri Birliği Yöneticisi Malik Yavuz, arıcıların zararının karşılanmasının bölge tarım ve hayvancılığı için önemli olduğunu belirterek, yetkilileri göreve çağırdı. Telef olan 100 koloni arının Türkiye'de sadece Artvin ve Ardahan'da bulunan Kafkas arısı ırkından olduğunu kaydeden Yavuz, Kafkas arısı kolonilerinin her birinin tek başına en az 10 bin lira, ayrıca kovan ve araç gereç zararının da bu miktarın üzerinde olduğunu ifade etti.
Cengiz İnşaat'ın önce hatasını kabul ettiğini ve zararı karşılayacağını söylemesine rağmen daha sonra zarar gören arıcıları HES şirketine yönlendirdiğini kaydeden Yavuz, "Bu olay meydana geldiğinde şirket yetkilileri arıcılarımıza zararın karşılanacağını söylediler. Daha sonra zararı Tarım İl Müdürlüğü'ne ve AFAD'a bildiğimizde şirket zararı karşılamaktan vazgeçti. Bu şirketler sadece doğayı talan ederek değil sebep oldukları afetlerle de bölge tarım ve hayvancılığına zarar veriyor" diye konuştu.
