Gümüşhane’nin Torul ilçesinde yer alan ve Karaca Mahallesi’ne adını veren Karaca Mağarası, doğanın milyonlarca yıl süren sabırlı bir çalışmasıyla ortaya çıkmış eşsiz bir güzellik sunuyor. Cebeli Köyü'ne bağlı Karaca Mahallesi’nin güneybatısında bulunan mağara, şehir merkezine 17 km uzaklıkta ve denizden 1550 metre yüksekliktedir. Gümüşhane-Trabzon karayolunun 12 km kuzeyine saparak ulaşılabilen mağara çevresinde, ziyaretçilerin ihtiyaçlarını karşılayabilecek çeşitli tesisler de mevcuttur.
Karaca Mağarası, girdiğiniz andan itibaren etkileyici güzellikleriyle ziyaretçilerini büyüler. İç içe geçen ışık ve gölge oyunları, adeta bir hayal dünyasında yolculuk yapmanızı sağlar. Mağaranın duvarlarında yer alan taşlar, kuş, heykel ve ebru şekillerini andıran figürlerle bezeli olup, bu doğal yapılar zamanla hayal gücünüzde gerçek bir dünyaya dönüşür. Karaca Mağarası, doğanın mütevazı ama güçlü parçası olduğunu hatırlatır.
Dolomitik kireç taşlarının içindeki karstik oluşumlarla şekillenen mağara, 1983-1990 yılları arasında jeolojik mühendis Şükrü Eroz tarafından yapılan araştırmalarla bilim dünyasında tanınmıştır. 1996’da ise turizme kazandırılmıştır. Mağara, büyüleyici sarkıtlar, dikitler, sütunlar ve traverten havuzları gibi olağanüstü yapılarıyla dikkat çeker. Beyazdan laciverte değişen travertenler, suyun içerdiği demir ve magnezyum minerallerinin yoğunluğunu gösterir. Mağaranın içindeki sular, özellikle son bölümlerde gölcükler oluşturur ve bu gölcüklerin derinliği bir metreye kadar ulaşabilir. Mağarada her bir santimetrelik dikit ve sarkıt, 12 yıl süren bir oluşum sürecinden geçer.
Karaca Mağarası, sadece görsel bir zenginlik sunmakla kalmaz; astım hastaları için de şifalı bir alan sunar. Ortalama 12-17 derece arasındaki ısısı, %70 nem oranı ve yüksek oksijen içeriği sayesinde mağara, astım hastalarının rahat nefes almasına yardımcı olur. Bu özelliğiyle sağlıklı bireyler için de dinlendirici bir deneyim sunar. Yazın serin, kışın ise sıcak olan mağara, küçük bir mikro klima etkisi yaratmaktadır.
Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinde yer vereceği kadar özel bir yer olan Karaca Mağarası, eşsiz doğa güzelliklerinin yanı sıra ilginç bir hikayeye de sahiptir. Aşkın ve kavuşamayan sevgililerin mağarası olarak bilinen bu yerin hikayesi, birbirine aşık iki gencin trajik aşkını anlatır. Müslüman bir gençle Hristiyan bir genç arasında geçen bu yasak aşk, ancak mağarada birleşebilen iki sevgilinin hikayesini barındırır. Efsaneye göre, bu iki aşık, mağara içinde birlikte kalarak sonsuza dek birbirlerine bağlı kalmışlardır. Mağaranın isminin de bu efsaneye dayandığı rivayet edilir.
Karaca Mağarası, doğal güzelliklerinin ve efsanelerinin yanı sıra, ziyaretçilere huzur, sağlık ve derin bir anlam da sunmaktadır. Gümüşhane’ye geldiğinizde, bu 15 milyon yıllık doğa harikasını mutlaka ziyaret edin ve tarihin, doğanın ve aşkın izlerini keşfedin.
