Devran GÜNDÜZ-Fırat ALKIZ/İSTANBUL, (DHA)- SAĞLIK-Sen’in gerçekleştirdiği ‘İstanbul’da Çalışan Sağlık ve Sosyal Hizmet Profesyonellerinin Yaşam Koşullarını Belirleme Araştırması’nın sonuçları, Sağlık-Sen Genel Başkanı Mahmut Faruk Doğan tarafından açıklandı. Doğan,“Araştırmada İstanbul’daki sağlık ve sosyal hizmet profesyonellerinin yüzde 87’si fırsat bulsa şehri terk edeceğini ifade etti. Bu oran çok dikkat çekicidir. Bu çok vahim bir tablodur. Göz ardı edilecek, görmezden gelinecek bir durum değildir” dedi.
Araştırma sonuçlarının açıklanmasına yönelik düzenlenen basın toplantısı İstanbul’da bir otelde gerçekleşti. Basın toplantısına, Sağlık- Sen Genel Sekreter Durali Baki, Sağlık- Sen Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Irgatoğlu ve İstanbul şube başkanları katıldı.
‘İSTANBUL’UN BÜYÜKLÜĞÜ BİRÇOK SORUNU BERABERİNDE GETİRİYOR’
Genel Başkan Mahmut Faruk Doğan yaptığı açıklamada, İstanbul’da kamuda 30 binden fazla hekim ve hemşire olduğunu söyleyerek, “Bugün İstanbul’da kamuda 100 bin rakamına ulaşan sağlık ve sosyal hizmet profesyoneli bu metropole en iyi hizmeti sunmak için gece gündüz demeden gayret göstermektedir. Yapılan devasa yatırımlar, sağlık sistemimizde büyük değişim ve gelişimi beraberinde getirmiş, sağlık alt yapımızı dünya sıralamasında üst lige taşımıştır. Sadece şehir hastanelerinin yatak sayısı bugün gelişmiş olarak adlandırılan birçok ülkenin yatak sayısından fazla olduğu gibi daha da işlevsel durumdadır. İstanbul da bu gelişim ve dönüşüm seferberliğine dahil olmuş, son 5 yıl içerisinde 4 şehir hastanesi İstanbul’da hizmete sunulmuştur. Ancak İstanbul’un bu büyüklüğü, aynı zamanda birçok zorluğu da beraberinde getirmektedir. Bu zorlukların tam merkezinde ise hekimimiz, hemşiremiz, ebemiz yani sağlık ve sosyal hizmet profesyonellerimiz bulunmaktadır” ifadelerini kullandı.
Doğan, "İstanbul’da sağlık profesyonellerinin yaşam maliyetleri, ulaşım zorlukları ve ağır iş yükü karşısında yalnız kalmalarına sessiz kalmayacağız. İstanbul’da sağlık ve sosyal hizmet profesyonellerinin ekonomik durumlarının 2020’den bu yana dramatik şekilde geriye gitti. İhtiyaç kredisi çekenlerin oranı 2020’de yüzde 36,4 iken, 2024’te yüzde 57,25’e yükselmiştir. Kredi kartı takibine alınma oranı yüzde 16,5’ten yüzde 18’e çıkmıştır. Çalışanların aylık gelirlerini en fazla yüzde 27,5 ile kira, yüzde 26,8 ile kredi kartı ödemesi ve yüzde 24,7 ile ev giderleri için harcadıkları görülmektedir. 2020’de birikim yapabilenlerin oranı yüzde 20,7 iken, 2024’te bu oran yüzde 13,7’ye düşmüştür. İstanbul özelinde, sağlık ve sosyal hizmet profesyonellerinin yüzde 75,2’si geçtiğimiz yıllara göre ekonomilerinin geriye gittiğini bildirmişlerdir. Bu veriler, çalışanların geçim sıkıntısı nedeniyle borçlanmaya ve ekonomik anlamda daha fazla zorlanmaya başladığını net bir şekilde ortaya koymaktadır" diye konuştu.
Doğan, “Sağlık profesyonellerinin yüzde 65’i kirada oturmakta ve bu arkadaşlarımızın yüzde 70,5’i 22 bin TL ve üzerinde kira ödemektedir.2025 yılı itibariyle kiralara yüzde 58,5 oranında zam yapılması beklendiği de unutulmamalıdır. Barınma masrafları, çalışanların maaşlarının büyük bir kısmını tüketmekte ve onları ekonomik bir çıkmaza sürüklemektedir” dedi.
TRAFİK VE ULAŞIM SORUNLARI
İstanbul’daki trafik ve ulaşım sorunlarının sağlık profesyonellerinin hem maddi hem de zamansal olarak kayıplar yaşamasına neden olduğunu söyleyen Doğan, “2020’de araç sahibi olanların oranı yüzde 62,4 iken, 2024’te bu oran yüzde 54,6’ya gerilemiştir. Bu, araç sahibi olmanın maliyetinin çalışanlar için artık karşılanamaz hale geldiğini göstermektedir. Sağlık profesyonellerinin yüzde 65’i toplu taşıma kullanmakta ve bu arkadaşlarımızın yüzde 60’ı çalıştıkları hastaneye ulaşmak için 2 veya daha fazla araç değiştirmektedir. İşe gidip gelmek için trafikte harcadıkları süre de ise 1 saati aşanların oranı yüzde 65,6’dır. Trafik ve ulaşım sorunları yalnızca maddi bir yük değil, aynı zamanda ciddi bir zaman kaybına ve tükenmişliğe yol açmaktadır. İstanbullular bu şartlarda çalışmak istemiyor. İstanbul’daki sağlık ve sosyal hizmet profesyonellerinin yüzde 87’si fırsat bulsa şehri terk edeceğini ifade etmiştir. Bu oran çok dikkat çekicidir. Bu çok vahim bir tablodur. Göz ardı edilecek, görmezden gelinecek bir durum değildir” ifadelerini kullandı.
‘METROPOL ÖDENEĞİ VE KİRA DESTEĞİ VERİLMELİ’
Doğan, İstanbul’daki sağlık ve sosyal hizmet profesyonellerinin yaşadığı sorunlara ilişkin Sağlık-Sen’in çözüm önerilerini paylaştı:
“İstanbul gibi yüksek maliyetli bir şehirde çalışan sağlık profesyonellerine özel tazminat yani metropol ödeneği ve ek destekler verilmelidir. İstanbul’da görev yapan çalışanlara kira desteği sağlanmalıdır. Kentsel dönüşüm projeleri içinde lojman olanaklarına yer verilmesi, lojman sayısının artırılması gerekmektedir. Sosyal konut projelerinde, TOKİ tarafından yapılan toplu konut projelerinde sağlık ve sosyal hizmet profesyonellerine öncelik verilmelidir. Çalışanların maaşları yaşam maliyetlerine uygun şekilde artırılmalı, teşvik ve taban ödemeleri güncellenmelidir. Toplu taşıma masraflarının düşürülmesi için toplu taşımada indirim uygulanmalı, servis imkanı sağlanmalıdır. Aşırı iş yükünü hafifletmek için yeni hemşire, ebe, sağlık teknisyeni alımları gerçekleştirilmelidir.”
‘İSTANBUL YAŞANABİLİR HALE GETİRİLMELİ’
İstanbul gibi zorlu bir şehirde görev yapan çalışanların hak ettikleri çalışma ve yaşam koşullarına kavuşmasının zorunlu olduğunu belirten Doğan, “Bu taleplerimizde ısrarcı olacağız. Çünkü sunmuş olduğumuz bu talepler hem sağlık sisteminin geleceği hem de sağlık profesyonellerimizin bu kadim şehirde varlığını sürdürebilmesi için elzemdir. İnsan sağlığı nasıl hayati bir öneme sahipse yukarı da belirttiğimiz taleplerimizde o kadar hayati önem taşımaktadır. Dünyanın birçok ülkesinden kalabalık olan bu kadim şehrin sağlığı için gelin sağlık profesyonellerimizin yüzünü güldürelim. Güldürelim ki sağlık profesyonelleri için İstanbul yaşanabilir bir hale gelsin” diye konuştu.