EGİAD Başkanı Özhelvacı: Trump'ın politikaları, küresel ticaret dengelerini yeniden şekillendiriyor

Yağmur ÖNGÜN / İZMİR, (DHA)-EGE Genç İş İnsanları Derneği (EGİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Kaan Özhelvacı ABD Başkanı Donald Trump'ın ikinci döneminin küresel ekonomi ve uluslararası ilişkiler üzerindeki etkilerini değerlendirmek amacıyla düzenlenen seminerde, "Trump'ın yeni ticaret politikaları, küresel ticaret dengelerini ve uluslararası ilişkileri yeniden şekillendiriyor. Gümrük tarifelerinin artırılması, yeni ticaret savaşlarının habercisi olarak görülürken çok sayıda ülkeyi etkileyebilecek bir ekonomik dönemin içine giriyoruz" dedi.

EGİAD tarafından ABD Başkanı Donald Trump'ın ikinci döneminin küresel ekonomi ve uluslararası ilişkiler üzerindeki etkilerini değerlendirmek amacıyla seminer düzenlendi. Seminere, Uluslararası Siyaset Uzmanı Doç. Dr. Sinem Ünaldılar ve iş dünyasının temsilcileri katıldı. Trump'ın ikinci döneminde, ABD'nin izlediği politikaların küresel düzende nasıl yankı bulacağı ve Türkiye ile ilişkilerde hangi dinamiklerin devreye gireceğinin tartışıldığı seminer, iş dünyası tarafından büyük ilgi gördü. Seminerde konuşan EGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Kaan Özhelvacı, "EGİAD olarak belirsizlik ortamda bilgiyi paylaşmak, iş dünyası olarak birlikte hareket etmek kritik önem taşıyor. EGİAD olarak, önümüzdeki dönemi daha dirençli ve bilinçli bir şekilde atlatmak için çeşitli bilgilendirme etkinlikleri düzenlemeye devam edeceğiz" dedi. Özhelvacı, İş dünyası önündeki ekonomik zorluklara dikkati çekerek, "VUCA (Değişkenlik, Belirsizlik, Karmaşıklık, Muğlaklık) döneminin ötesine geçtik artık büyük çalkantılar ve belirsizliklerin damgasını vurduğu BANI (Kırılgan, Kaygılı, Doğrusal Olmayan, Anlaşılmaz) bir ekonomik ve siyasi ortamın içinde olmaktayız" ifadelerini kullandı.

'SAVAŞ DÖNEMİNE GİRİYORUZ'

Trump'ın yeni ticaret politikalarının, küresel ticaret dengelerini ve uluslararası ilişkileri yeniden şekillendirdiğini dile getiren Özhelvacı, "Gümrük tarifelerinin artırılması, yeni ticaret savaşlarının habercisi olarak görülürken, çok sayıda ülkeyi etkileyebilecek bir ekonomik dönemin içine giriyoruz. İçinde yaşadığımız günlerin ekonomik ve siyasal açısından başlıca gündemlerini, ikinci kez seçilen ABD Başkanı Trump'ın politikalarının belirlediğini görüyoruz. Geçtiğimiz hafta içinde Trump, seçim dönemindeki söylemlerinde de bahsettiği gümrük tarifelerinin yükseltilmesi konusunu zaman kaybetmeden hayata geçirdi. Tüm otoriteler bu durumu yeni bir 'Küresel Ticaret Savaşları' dönemi olarak nitelendiriyor. Çok açık görülüyor ki ticaret açısından bir savaş dönemine giriyoruz" dedi.

'TEDARİK ZİNCİRLERİNDE AKSAMALARA NEDEN OLABİLECEK'

Özhelvacı, sözlerini şöyle sürdürdü: "Uluslararası siyasi ilişkilerin de oldukça gerilim içinde olduğu bu dönemde, bunların üzerine Trump'ın politikalarının oluşturacağı yeni belirsizlikler ve çalkantılar ekleniyor. Trump'ın uygulamaya koyduğu ve koymayı planladığı politikaların, genel olarak ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyeceği tahmin ediliyor. Özellikle, Çin, Meksika ve Kanada'dan yapılan ithalatlara uygulanan son gümrük tarifelerinin ABD'nin ekonomik çıktısını azaltacağı ve iş kayıplarına yol açacağı belirtiliyor. Bu tarifelerin AB ülkelerine dahi uygulanabileceği Trump'ın söylemleri arasında. Trump'ın bu uygulamalarının, tüketici fiyatlarını artırarak enflasyona yol açabileceği belirtilmekte. Ayrıca, Trump'ın başlattığı yeni küresel ticaret savaşlarının, tedarik zincirlerinde aksamalara neden olabilecek ve bu durumun da fiyat artışlarına ve ekonomik belirsizliğe katkıda bulunabilecek. Diğer ülkelerin de misilleme tarifeler uygulaması ve bu durumun da küresel ticarette genel bir gerilemeye yol açabileceği söylenebilir."

'TRUMP ULUSLARARASI İLİŞKİLERDE DİKKAT ÇEKİCİ POLİTİKALAR UYGULUYOR'

Trump'ın uluslararası ilişkilerde de dikkat çekici politikalar uyguladığını söyleyen Özhelvacı, "NATO'ya yönelik yeni talepler, Ukrayna Savaşı'nı Rusya lehine olacak şekilde sonlandırma girişimi, Grönland'ı Danimarka'dan Satın Alma Talebi, Panama Kanalı'nı geri alma tehdidi, Meksika uyuşturucu kartellerine karşı askeri operasyonlar başta olmak üzere, hepsi kısa vadede ABD'nin çıkarlarını korumayı hedeflese de uzun vadede müttefiklerle ilişkilerin zedelenmesi ve küresel istikrarsızlıklara yol açabileceği ihtimaline işaret ediyor. Diğer yandan, Trump'un ikinci döneminde Elon Musk gibi dünyanın en zengin insanlarının da arasında yer aldığı büyük teknoloji girişimcilerinden destek alması tartışmalara sebep oluyor. Bu durum 'teknoloji oligarklığının güçlenmesi' olarak ifade ediliyor, otoriter rejimlerin güçlenmesi, liberal demokrasiye olan güvenin azalması, alternatif güç merkezlerinin yükselmesi, ülkeler arası dijital egemenlik yarışının büyümesi gibi sonuçları olması bekleniyor" dedi.

'BLOKLAR ARASI REKABET ARTACAK'

Uluslararası Siyaset Uzmanı Doç. Dr. Sinem Ünaldılar ise Trump'ın ikinci döneminde korumacılık politikalarının sertleşeceğini belirterek, "Meksika, Kanada ve Çin'e getirilen ek gümrük tarifelerinin Kore, Tayvan ve Vietnam gibi ülkeleri de kapsayacak şekilde genişletilecek. BRICS, Şangay İşbirliği Örgütü ve ASEAN gibi yapıların giderek güçlenmesiyle birlikte, Trump'ın ABD dolarını rezerv para birimi olarak kullanmayan ülkelere yaptırım uygulayabilecek. ABD dolarsız ticaret yapan BRICS ülkelerine yüzde 100 vergi getirme tehdidi, küresel ticaret sistemini yeniden şekillendirebilir. Bloklar arası rekabet artacak. Bu uygulamalar sadece ticaret dengesizlikleri yaratmakla kalmayacak, aynı zamanda yeni ekonomik bloklaşmalara da neden olacak. Trump, Avrupalı NATO üyelerinden daha fazla savunma harcaması yapmalarını isteyecek. Bu baskılar NATO içinde yeni gerilimlere neden olabilecek. BRICS ülkeleri ve Asya-Pasifik bölgesi ile gerginliğin artması muhtemel. ABD ve AB ilişkileri ise baskı altında. Özellikle ABD-AB ilişkilerinde NATO ve savunma harcamaları konusunda yeni gerilimler yaşanabilir. Trump, Avrupalı müttefiklerden daha fazla katkı bekleyecek, ancak bu sürecin AB içinde de çatışmalara neden olması olası" açıklamalarında bulundu.

'İLİŞKİLERİN BELİRLEYİCİSİ OLACAK'

Trump'ın ikinci döneminin Türkiye ile olan ilişkileri nasıl etkileyeceğine de değinen Ünaldılar, ABD-Türkiye ilişkilerinin Trump döneminde Biden'a göre daha olumlu seyredeceğini ifade ederek, "Ancak PYD/YPG konusu ve ABD'nin bölgedeki askerî varlığı, ilişkilerin belirleyicisi olacak" dedi. Ayrıca, Trump'ın Ukrayna savaşını bitirme planlarının da AB ve NATO müttefikleri ile yeni çatışmalara yol açabileceğine de dikkati çeken Ünaldılar, "ABD'nin Ukrayna savaşında barışı zorlayıp zorlamayacağı ve bunu ne şekilde yapacağı, uluslararası siyasetteki en büyük belirsizliklerden biri olacak" diye konuştu.(DHA)

FOTOĞRAFLI