10086,00%1,25
35,36% 0,10
36,44% 0,27
3020,30% -0,02
4876,09% 0,38
Türkiye'yi derinden sarsan şiddetli deprem sonrası Crush sendromu da vatandaşlar tarafından araştırılan konular arasındaki yerini aldı. Deprem sonrasında can kaybına neden olan durumlardan biri de crush sendromu olarak geçiyor. Peki, Crush sendromu nedir?
Crush sendromu, Kahramanmaraş merkezli deprem sonrası vatandaşlar tarafından aratılan konular arasında yer alıyor. Ezilme sendromu olarak da bilinen crush sendromu çeşitli nedenlerle kas ve yumuşak dokuların üzerlerine düşen ağırlıkların etkisi ile ezilmesiyle ortaya çıkan bir dizi olayın sonucunda kişinin ciddi organ yetersizliğine girmesidir. Kasların doğrudan travma ile ya da gelişen doku ödemi sonucu (kompartman sendromu) ezilmesi ve ardından gelişen böbrek yetersizliği ve sıvı-elektrolit bozuklukları bu tabloda görülen en önemli olaylardır.
Crush Sendromu'nun genel ve böbrekler üzerine olumsuz etkilerini önlemek için çok erken ve hızlı davranmak gerekir. Böyle bir durumdaki hastaya sadece sağlık ekipleri müdahale edebilir. Yıkıntı altında kalmış bir insanın serbest bir uzvu gördüğünde saatte 1-1,5 litre gidecek hızda izotonik NaCl şeklinde serum takılmalıdır. Elektrolit düzeylerine bakma imkanı yoksa asla potasyum içeren sıvılar verilmemelidir. Depremzedenin enkazdan tamamen çıkarılması uzarsa, kazazedenin durumuna göre sıvı vermeye devam edilmelidir. Depremzedeyi yıkıntıdan çıkarınca öncelikle idrar çıkarıp çıkarmadığı sorulmalıdır. Şuuru kapalı hastaya idrar sondası takarak ya da en azından iç çamaşırı kontrol edilerek idrar çıkarıp çıkarmadığı kontrol edilmelidir. En kısa sürede hastaneye ulaştırılarak yeterli sıvı elektrolit, antibiyotik tedavisi, tetanos aşısı, fasyotomi denilen kasların baskıdan kurtarılması işlemi uygulanmalıdır.
Deprem sırasında bina içerisinde iseniz travmaya maruz kalma ve ardından crush sendromu gelişmesi riski taşırsınız. Bu risk daha az olmakla beraber bina dışında da vardır. Korunmak için genel önlemleri Türkiye Deprem Vakfı web sitesinden bulabilirsiniz (turkiyedepremvakfi.org.tr).
Özellikle kaslarda doğrudan ya da dolaylı travmaya neden olan hemen her durumda ezilme sendromu gelişebilir. Depremlerin yanı sıra maden göçükleri, trafik kazaları, savaşlar, işkence, dövülme? gibi travmatik nedenler de ezilme sendromuna yol açabilir. Ayrıca travma dışında enfeksiyonlar, bazı ilaçlar, sıcak çarpması, donma gibi çeşitli problemlerde kaslarda aşırı yıkıma yol açarak crush sendromuna yol açabilir.
