Cinsiyeti belirlenen embriyo üretimiyle hayvancılıkta verim artışı sağlanacak

Hasan DÖNMEZ/KONYA, (DHA)- KONYA'da Selçuk Üniversitesi’nde hazırlanan TÜBİTAK destekli projeyle genetik olarak üstün özelliklere sahip sığırlardan Türkiye’de ilk kez özel bir araç kullanılarak cinsiyeti belirlenen embriyo üretimi gerçekleştirilecek. Projenin yürütücüsü Veteriner Fakültesi Veterinerlik Doğum ve Jinekolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Alkan, “Normalde bir anne yılda bir kez doğum gerçekleştirebilir. Ama o donör hayvandan elde ettiğimiz embriyoları başka taşıyıcı hayvanlara naklederek biz birden fazla yavru elde etmeyi hedefliyoruz. Bu projede dişi buzağı elde etmek amacıyla laboratuvar ortamında embriyo üretim işlemlerini gerçekleştiriyoruz” dedi.

Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Veterinerlik Doğum ve Jinekolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Alkan’ın yürütücülüğünde ‘Sığırlarda İn Vitro Cinsiyeti Belirlenmiş Embriyo Üretiminde Mikroakışkan Sperm Seleksiyon Araç Kullanımının Embriyo Gelişimi ve Kalitesi Üzerine Etkisi’ adlı proje, TÜBİTAK tarafından desteklenmeye layık görüldü. Projeye ilişkin bilgi veren Doç. Dr. Hasan Alkan, “Projede, laboratuvar ortamında embriyo üretme işlemlerini gerçekleştiriyoruz. Aslında embriyo üretimi, yüksek verim özelliklerine sahip anne ve babalardan elde edilen embriyoların taşıyıcı annelere nakledilerek o hayvanlardan fizyolojik annelerinden yavruların elde edilmesi işlemidir. Buradaki en önemli amaçlardan bir tanesi yüksek verim özelliklerine sahip yavrular elde edilmesi ve bu hayvanların sayısının arttırılmasıdır. Bu uygulama aynı zamanda jenerasyon aralığının kısaltılmasına da büyük katkılar sağlıyor. Özellikle normal bir anneden yılda 1 yavru elde edilebilecekken bu uygulama sayesinde biz onlarca yavru elde edebiliriz. Normalde bir anne yılda bir kez doğum gerçekleştirebilir. Ama o donör hayvandan elde ettiğimiz embriyoları başka taşıyıcı hayvanlara naklederek biz birden fazla yavru elde etmeyi hedefliyoruz” dedi.

‘CİNSİYETİ BELİRLENEN EMBRİYO ÜRETİMİ GERÇEKLEŞTİRİLECEK’

Laboratuvar ortamında embriyo üretiminin zorluklarını aşmak için projede mikro akışkan sperma seçim çip teknolojisini kullandıklarını söyleyen Doç. Dr. Alkan, “Embriyo üretimi gerçekleştirilirken doğacak olan yavruların cinsiyeti oldukça önemli. Yetiştiricilik yapılan işletmeler açısından düşündüğümüzde, özellikle dişi buzağı elde edilmesi son yıllarda ülke hayvancılığı için oldukça önemli. Biz de bu projede dişi buzağı elde etmek amacıyla laboratuvar ortamında embriyo üretim işlemlerini gerçekleştiriyoruz. Laboratuvar ortamında embriyo üretimi gerçekleştirirken birçok zorlukla karşılaşıyorsunuz. Bunların en önemli sebeplerinden bir tanesi canlı hayvan üzerinde uygulama gerçekleştirecekken bunları laboratuvar ortamında taklit etmeye çalışıyoruz. Bu süreç birçok faktör tarafından etkileniyor. Bu faktörlerden bir tanesi de kullanılan dişi spermalardan kaynaklanıyor. Biz bu projede dişi spermayla embriyo üretimi gerçekleştirirken birtakım spermanın ayırma işlemlerini gerçekleştiriyoruz. Daha kaliteli ve daha hareketli olan spermları ayırmaya çalışıyoruz. Bu proje Türkiye'de ilk defa gerçekleştiriliyor. Dişi embriyo üretimi defalarca kez Türkiye'de gerçekleştirildi ama biz bu projeyle farklı bir araç kullanarak spermları ayırarak dişi buzağı elde etmeyi hedefliyoruz ve bu sayede daha fazla embriyo elde ederek verimliliğin arttırılmasını hedefliyoruz” şeklinde konuştu. (DHA)

FOTOĞRAFLI