Antik çağlardan günümüze at kültürü kitaplaştırıldı

'Yoldaşımız At' kitabı yayımlandı

Gizem KARADAĞ-Ali Oğulcan ARSLAN/ANKARA, (DHA)- ATIN biyolojik yapısından ırklarına, atlı bozkır kültüründen Anadolu atlarına, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi at kültüründen atların dünya tarihindeki macerasına kadar geniş kapsamlı bir içeriğe sahip ‘Yoldaşımız At’ kitabı yayımlandı.

Yazarlar Kudret Emiroğlu, Ahmet Yüksel ve fotoğrafçı Ümit Uzmay, ‘Yoldaşımız At’ kitabı için arşivleri, kütüphaneleri tarayıp bilimsel yayınları inceledi, yılkı atları için dağ başlarında dolaştı, at sırtında çiftlik, hara ve çayırlarda gezip faytoncularla, nalbantlarla ve seyislerle konuştular. Yıllar süren çalışmalarının ardından 244 sayfalık kitap ortaya çıktı. ‘At ve İnsan’, ‘Yeleden Toynağa’, ‘Atın Tarihi’, ‘Osmanlı At Kurumları’, ‘At Bilimi Irklar ve Yarışlar’, ‘Cumhuriyeti Dönemi Atçılık Politikaları’, ‘Geleneksel Sporlar’, ‘Bugün Atçılığımız’ şeklinde 8 bölümden oluşan kitapta Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi at kültürü anlatıldı. Demirören Yayınları tarafından özel kutu ve çantasıyla sunulan kitap, sınırlı sayıda Türkçe olarak basıldı. Genişletilmiş baskısıyla alanındaki en kapsamlı eser olan ‘Yoldaşımız At’, insanın zaman, mekân ve kendi bedeniyle ilişkisini bir de atlar üzerinden okumak isteyenler için yeni referans kaynağı olarak öne çıkıyor.

Proje Direktörü Bedri Göğalp, “Okurların baş ucunda duracağına inandığımız ve yayıncısı olmaktan gurur duyduğumuz ’Yoldaşımız At’ kitabı insanlık tarihinin atlarla birlikte koştuğunun kanıtlarını sunuyor. Bugün dünyadaki bütün safkanların yüzde 93’ünün atasının Byerley Türk, Darley Arap ve Godolphin Berberi atları olduğunu, geçmişte ata sadece spor olsun diye binilmediğini, hatta önceleri ata binilmediği, atlı savaş arabası birliklerine önem verildiğini ve ilk at kitabının da Anadolu’da yazıldığı gibi ilginç bilgiler bulunuyor” dedi.

‘TEMEL BİR REFERANS KAYNAĞI OLDU’

Kitabın yazarlarından Ahmet Yüksel ise atlara olan ilgisinin uzun yıllardır olduğunu söyleyerek, “Yıllar boyunca atlar ile ilgili objeler, kitaplar, belgeler topladım. Böyle bir merakım vardı. Bir gün bunu somut hale dönüştürme düşüncem de her zaman vardı. 2000 yılında Kudret Emiroğlu ile beraber böyle bir kitap hazırlama fırsatımız oldu. Kitabımız esasen at kültürünü anlatıyor. Sadece atın yetiştirilmesi, zooteknisi değil, onun kültürü, edebiyatı, tarihi, geçmişi, insanla ilişkisi, Anadolu insanı ile bağı, savaşlara ve tarihe etkisi ile bugüne damgasını anlatan bir kitap oldu. Böyle de bir hedefimiz vardı. Anadolu insanı ile at çok iç içe geçmiş durumda. Neredeyse bugün Türk insanının Anadolu insanının hayatından çıkmış ya da çıkmak üzere son demlerini yaşayan bir hayvan ama dana önce tam anlamıyla Anadolu insanının yoldaşı. O beraberlik bir tarihe taşımış, bugüne kadar gelmiş. Biz bu ilişkiyi anlattık. Genel anlamda at ve insan ilişkisini anlattık; detay burada yer alıyor. Bunun yetiştirilmesi, bilgisi ve bu bilginin aktarılması, edebiyatı, tarihi, geçmişi, sporu hepsi kitabın içerisinde bulunuyor. Genel bir at kültürünü oluşturmayı hedefledik. Genel anlamıyla da bunun olduğunu tahmin ediyorum. Neticede bu konunun temel referans kitabı haline geldi. Son şekli ile Demirören Yayınları’ndan prestij yayın olarak yayımlanan kitabımız, son hali ile şahika notasına geldi. At konusundaki her şey kitabın içerisinde yer almaya başladı ve temel bir referans kaynağı oldu. Bu da bizim için bir gurur vesilesidir” diye konuştu.

‘GURURLUYUZ’

Kitabın diğer yazarı Kudret Emiroğlu da “Biz böyle bir kitabı yazmak için yola koyulduğumuzda öncelikle coşku içerisinde saha çalışmamıza başladık. Mevsim gereği önce Toros Dağları’na yılkı atlarını görüntülemeye gittik. Sonrasında fotoğrafçımız ile birlikte Eskişehir’deki at çiftliklerinden, at yarışlarından ve satışlarından başlayarak Anadolu turu yaptık. Atla ilgili olan kasabalara, köylere ziyaret ederek, geniş bir saha çalışması gerçekleştirdik. Daha sonra kuramsal olarak çalışmalarımızı sürdürdük. Atın biyolojisinden, zoolojisine; atın kendi bir canlı olarak tarihinden insanla olan ilişkisine kadar genetik bilgisine kadar hem sahada hem de kuramsal olarak çalışmalarımızı gerçekleştirdik. Yoldaşımız At kitabının son şeklini Demirören Yayınları prestij kitap şeklinde yayınladı. Örnek olması açısından fotoğrafların en iyi biçimde yayınlandığı halidir. Ahmet hocamın da dediği gibi gururluyuz” ifadelerini kullandı.