Diderot Etkisi, tüketicilerin bireysel kimliklerinin satın aldıkları ürünlerle şekillendiğini ve buna bağlı olarak kişinin bir sonraki alacağı ürünlerin de ilk aldıkları tarafından öngörülebileceğini söyleyen sosyal bir olgudur. Bu etki, bir ürün aldıktan sonra sarmal bir şekilde uyumlu başka ürünler alma alışkanlığı olarak tanımlanır. Örneğin, bir kişi Apple markası altında bir iPhone telefon aldığında, bu telefonla uyumlu çalışması için kendine yine Apple çatısı altında çalışan bir bilgisayar almak isteyebilir. Bu alışkanlık sürekli devam ederek tüm Apple ürünlerine hakim olmaya çalışmakla devam eder. Diderot Etkisi'nin altındaki psikolojik sebep, insanların sahip oldukları ürünlerle kimliklerini belirlemeleridir. Bu nedenle satın alınan her yeni ürün, kullanıcının diğer ürünlerle olan uyumluluğunu etkiler. Bu uyumluluk genellikle azalma eğilimindedir, bu yüzden insanlar aynı marka çatısı altındaki ürünleri satın alma eğilimi gösterirler. Diderot Etkisi, tüketici davranışlarını etkileyerek satın alma alışkanlıklarında önemli bir rol oynar.
Diderot Etkisi, 18. yüzyıl Fransız filozofu Denis Diderot'un yaşamına dayanan bir hikayeden kaynaklanan bir kavramdır. Hikaye şöyle başlar: Denis Diderot, bir zamanlar arkadaşı tarafından bir kürk hediye olarak aldığı parlak kırmızı bir kürke sahiptir. Ancak bu kürk, diğer eşyalarıyla uyumsuzdur. Diderot, kürkün getirdiği yüksek statüye uygun olmayan mobilyaları ve diğer eşyaları fark etmeye başlar ve bu durum onu rahatsız etmeye başlar.
Bunu fark eden Diderot, kırmızı kürk dışındaki her şeyi yenilemeye karar verir. Yeni mobilyalar, perdeler, halılar ve diğer eşyalar alır. Ancak bu alışveriş zinciri hiç de beklediği gibi sonuçlanmaz. Yeni eşyalar, birbirlerine uymaz ve bu da Diderot'u daha fazla satın alma çılgınlığına iter. Sonunda, Diderot, bir kıyafet alırken nasıl etkileyici görüneceğine dair bir kürk almanın, tüm yaşam tarzını etkileyecek kadar geniş bir etki yarattığını fark eder.
Bu hikaye, Diderot Etkisi'nin temelini oluşturur. Diderot Etkisi, bir kişinin yeni bir eşya veya deneyim edinmesinin, onu o eşya veya deneyimle uyumlu olacak diğer şeyleri alma eğilimine sokması olarak tanımlanır. Bu durum, tüketici davranışlarını anlamak ve pazarlama stratejileri geliştirmek için önemli bir kavramdır.
